Pm Matru Vandana Yojana – प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना (PMMVY) ही केंद्र सरकारने गरोदर महिला आणि स्तनदा मातांसाठी सुरू केलेली एक महत्त्वाची योजना आहे. योजनेचा उद्देश महिलांच्या आरोग्याशी संबंधित खर्चाचा भार हलका करणे आणि त्यांच्या पोषण आणि आरोग्यासाठी आर्थिक पाठबळ देणे आहे.
Pm Matru Vandana Yojana योजनेची उद्दिष्टे:
- गरोदरपणात महिलांना पोषणाची योग्य सुविधा मिळावी
- नवजात बाळाचे आणि मातांचे आरोग्य टिकवून ठेवणे
- महिलांना गरोदरपणात कामाचा ताण कमी करण्यासाठी आर्थिक मदत उपलब्ध करून देणे
- गरोदर महिलांमध्ये आरोग्याविषयी जागरूकता वाढवणे
- अंगणवाडी सेविका आणि आरोग्य कर्मचाऱ्यांसोबत नियमित संपर्क ठेवून मातांच्या आरोग्याची निगा राखणे.
Pm Matru Vandana Yojana अंतर्गत किती रक्कम मिळते
योजनेअंतर्गत 5,000 रुपयांची रक्कम तीन हप्त्यांमध्ये दिली जाते. जर लाभार्थी महिला जननी सुरक्षा योजनेंतर्गत पात्र असेल, तर तिला अतिरिक्त 1,000 रुपये मिळून एकूण 6,000 रुपये मिळतात.
- पहिला हप्ता ₹1,000:
- गरोदरपणाची नोंदणी अंगणवाडी केद्रात किंवा आरोग्य केंद्रात केली जाते
- महिलांनी गरोदरपणाच्या पहिल्या तीन महिन्यांत नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
- दुसरा हप्ता ₹2,000:
- गरोदरपणाच्या सहाव्या महिन्याच्या शेवटी दिला जातो.
- गरोदर महिला किमान एक प्री-नेटल चेक-अप (गर्भावस्थेतील तपासणी) करून घेणे आवश्यक आहे.
- तिसरा हप्ता ₹2,000:
- बाळाच्या जन्मानंतर लसीकरण (BCG, OPV, DPT इ.) पूर्ण झाल्यावर दिला जातो.
- मुलाचा जन्म नोंदणी प्रमाणपत्र आवश्यक आहे.
Pm Matru Vandana Yojana च्या पात्रता अटी (Eligibility Criteria)
1. अर्जदार महिला ही भारताची कायमची रहिवासी असावी.
2. योजना फक्त पहिल्या गरोदरपणासाठी लागू आहे.
3. लाभार्थी गरोदर महिलेचे वय 19 वर्षांपेक्षा जास्त असावे.
4. सरकारी किंवा खासगी क्षेत्रात नियमित काम करणाऱ्या महिला या योजनेसाठी पात्र नाहीत.
5. अंगणवाडी सेविका किंवा आशा कार्यकर्ती या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात.
6. अर्ज करणाऱ्या महिलेचे व तिच्या पतीचे आधार कार्ड अनिवार्य आहे.
7. लाभार्थीचे आधार कार्ड बँक खात्याशी लिंक केलेले असावे.
PMMVY लाभ घेण्यासाठी अर्जाची प्रक्रिया (How to Apply):
ऑनलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया:
- अधिकृत वेबसाइट https://pmmvy.wcd.gov.in वर जा.
- होमपेजवर “Apply Online” पर्याय निवडा.
- तुमचा ईमेल आणि मोबाइल नंबर वापरून खाते तयार करा.
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा आणि अर्ज सबमिट करा.
Pm Matru Vandana Yojana ऑफलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया:
- जवळच्या अंगणवाडी केंद्राला किंवा प्राथमिक आरोग्य केंद्राला भेट द्या.
- तिथून योजनेचे अर्ज मिळवा आणि त्यात माहिती भरा.
- अर्जासह मागितलेली कागदपत्रे जोडून सबमिट करा.
PMMVY योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड (गरोदर महिला व तिच्या पतीचे)
- गरोदरपणाच्या नोंदणीचा पुरावा
- बँक खात्याचा तपशील
- तिसऱ्या हप्त्यासाठी बाळाचे जन्म प्रमाणपत्र
- निवास प्रमाणपत्र
PMMVY योजनेचे फायदे:
- आर्थिक मदतीमुळे गरोदर महिला व स्तनदा मातांना पोषण आहार घेण्यास प्रोत्साहन मिळते.
- नवजात शिशूंच्या लसीकरणाला चालना मिळते, ज्यामुळे बालमृत्यूदर कमी होतो.
- महिलांच्या आरोग्यावर होणारा आर्थिक ताण कमी होतो.
- गरोदरपणात किमान एकदा तरी आरोग्य तपासणी करण्याचे प्रमाण वाढते.
- महिलांमध्ये गरोदरपणाविषयी आरोग्याची जाणीव निर्माण होते.
लाभाची स्थिती कशी तपासण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे
Pm Matru Vandana Yojana अंतर्गत रक्कम मिळाली की नाही हे तपासण्यासाठी खालील स्टेप्स फॉलो करा
- सर्वप्रथम https://pmmvy.wcd.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर लॉगिन करा.
- ईमेल आयडी आणि पासवर्डद्वारे खाते उघडा.
- त्यानंतर “Payment Status” किंवा “Beneficiary Status” पर्याय निवडा.
- लाभार्थीचा आधार क्रमांक टाका आणि सर्च करा.
- तुमच्या खात्यात जमा झालेल्या रकमेची स्थिती तपासा.
योजनेची अधिक माहिती व मदत:
- Pm Matru Vandana Yojana शी संबंधित अधिक माहितीसाठी आपल्या जिल्ह्याच्या महिला आणि बालविकास विभागाशी संपर्क साधा.
- तुम्हाला तांत्रिक समस्या असल्यास mailto:[email protected] वर मेल करा.
- किंवा हेल्पलाइन क्रमांक: 011-23382393 वर संपर्क साधावा
निष्कर्ष:
प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना ही गरोदर महिलांसाठी फायदेशीर ठरत आहे. योग्य माहिती, कागदपत्रे आणि वेळेवर अर्ज केल्यास या योजनेचा लाभ सहज मिळतो. अंगणवाडी सेविका आणि आरोग्य कर्मचाऱ्यांच्या मदतीने तुम्ही या योजनेचा लाभ घेऊ शकता आणि मातृत्वाचा प्रवास अधिक आरोग्यपूर्ण करू शकता.